Diş Neden Sararır?

Dişlerin sararması, estetik kaygılara neden olabilen ve sıkça karşılaşılan bir durumdur. Peki diş neden sararır? Aslında bu durumun birçok farklı nedeni olabilir. Genetik özelliklerden günlük alışkanlıklara, yaşa bağlı değişimlerden ağız hijyenine kadar pek çok etken diş rengini etkileyebilir. Bu blog yazımızda, dişlerin neden sarardığını detaylı bir şekilde ele alacağız.

1. Genetik Faktörler

Bazı bireylerin dişleri genetik olarak daha sarı olabilir. Bu durum, diş minesinin kalınlığı ya da rengi gibi kalıtsal özelliklerle ilişkilidir. Örneğin, diş minesi ince olan kişilerde alttaki sarımsı yapı olan dentin daha belirgin hale gelir ve bu da dişlerin sarı görünmesine neden olabilir. Ayrıca, sarışın bireylerin dişleri genellikle kumral veya esmer kişilere göre daha sarı tonlarda olabilir. Genetik yapı, diş renginde doğal bir farklılık oluşturabilir.

2. Çocukluk Döneminde Geçirilen Ateşli Hastalıklar ve Kullanılan İlaçlar

Dişlerin gelişimi anne karnında başlar ve ergenlik dönemine kadar devam eder. Bu süreçte geçirilen hastalıklar ya da kullanılan ilaçlar dişlerin yapısını ve rengini etkileyebilir.

• Yüksek Ateş: Çocukluk döneminde yaşanan yüksek ateş, diş minesinin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Mine zayıflar, lekelenir ve deformasyonlar oluşabilir.
• Gecikmiş Diş Çıkması: Ateşli hastalıklar dişlerin geç çıkmasına neden olabilir, bu da diş sağlığı üzerinde kalıcı etkiler bırakabilir.
• Florozis: Aşırı florür alımı, dişlerde beyaz veya kahverengimsi lekelerin oluşmasına yol açar. Bu durum, özellikle gelişim çağındaki çocuklarda sık görülür.
• Antibiyotik Kullanımı: Özellikle tetrasilin gibi bazı antibiyotikler, diş gelişiminde renklenmelere sebep olabilir.
• Asidik İlaçlar ve Ağız Kuruluğu: Bazı ilaçlar diş minesini aşındırabilir veya ağız kuruluğuna neden olarak plak birikimini artırabilir.

3. Fizyolojik Yaşlanma

Birçok hasta “Gençken dişlerim daha beyazdı” diye şikâyet eder. Aslında bu tamamen normal ve fizyolojik bir süreçtir. Yaş ilerledikçe dişlerde “sekonder dentin” üretimi artar. Bu yapı daha sarı renktedir ve zamanla daha belirgin hale gelir. Ayrıca dişler yıllar içinde doğal olarak aşınır ve renginde koyulaşmalar meydana gelir.

4. Bruksizm (Diş Sıkma ve Gıcırdatma)

Bruksist bireylerde diş minesinde ciddi aşınmalar meydana gelir. Mine tabakası azaldıkça altındaki dentin ortaya çıkar ve bu da dişin daha sarı görünmesine neden olur. Aynı zamanda, dişin kendini koruma mekanizması olarak geliştirdiği “tersiyer dentin” oluşumu da sarı tonun artmasına neden olabilir.

5. Kahve, Çay ve Sigara Tüketimi

Bu maddeler, diş minesinin yüzeyine yapışarak renk değişikliklerine neden olur. Özellikle düzenli tüketimde, dişlerdeki lekelenme belirgin hale gelir ve sararma giderek artar.

6. Ağız Hijyeninin Yetersiz Olması

Düzenli diş fırçalamamak, diş ipi ve gargara kullanmamak plak birikimine ve tartar oluşumuna yol açar. Bu birikintiler zamanla diş renginde sararmaya ve matlaşmaya neden olabilir.

Üstelik evde bilinçsizce uygulanan beyazlatma yöntemleri, başlangıçta olumlu sonuçlar verse de uzun vadede diş minesine zarar verir. Mine yüzeyi aşındıkça, dişler daha sarı hale gelir ve geri dönüşü olmayan sorunlara neden olabilir.

7. Çürükler ve Eski Dolgular

Özellikle ön dişlerde bulunan çürükler ve eski, renk değiştirmiş dolgular dişlerin sarı görünmesine sebep olabilir. Bu restorasyonlar zamanla koyulaşarak estetik bir sorun haline gelir.

8. Optik İllüzyonlar

Dişlerin rengi, çevresel faktörlere bağlı olarak olduğundan daha farklı algılanabilir. Örneğin:

• Kırmızı ruj sürüldüğünde dişler daha beyaz görünür.
• Bronzlaşan bir kişinin dişleri daha parlak gözükebilir.
• Kışın ten rengi açıldığında dişler daha sarı algılanabilir.

Bu tamamen görsel bir yanılsamadır.

Asidik gıdaların yoğun tüketilmesi diş minesine zarar vererek sarılaşmaya neden olur.

9. Asidik Gıdalar

Sıkça tüketilen turunçgiller, gazlı içecekler, sirke gibi asidik yiyecek ve içecekler diş minesinin aşınmasına neden olur. Mine aşındıkça altındaki dentin görünür hale gelir ve dişler daha sarı görünmeye başlar.

10. Sert Diş Fırçalama

Dişleri aşırı sert şekilde fırçalamak, fayda yerine zarar getirir. Mineyi incelterek dentin tabakasını görünür hale getirir ve uzun vadede sararmaya neden olur.

Sararmış Dişler Nasıl Tedavi Edilir?

Diş neden sararır? sorusunun yanıtını öğrendikten sonra, bu durumu düzeltmek için hangi yöntemlerin kullanılabileceğine de değinmek gerekir. Diş sararması problemi yaşayan bireyler için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:

1. Diş Taşı Temizliği

Eğer diş sararması sadece dış yüzeydeki çay, kahve ve sigara lekelerinden kaynaklanıyorsa, basit bir diş taşı temizliğiyle dişler eski beyazlığına kavuşabilir.

İstenmeyen sarılığın giderilmesi için en hızlı yöntemlerden biri de diş beyazlatma operasyonudur.

2. Diş Beyazlatma (Bleaching)

Genetik olarak sarı diş yapısına sahip bireylerde profesyonel diş beyazlatma işlemleri etkili bir çözüm sunabilir. Ancak unutulmamalıdır ki:

• Beyazlatma, dişin doğal renginden birkaç ton açılabilir ama hayal edilen “kar gibi beyaz” görüntü garanti değildir.
• Çay, kahve, sigara alışkanlığı devam ederse elde edilen beyazlık kısa sürede kaybolabilir.

3. Lamina ve Zirkonyum Uygulamaları

Kalıcı, estetik ve daha etkili çözümler için lamina (yaprak porselen) ve zirkonyum kaplamalar tercih edilebilir. Bu uygulamalar hem diş rengi hem de formu açısından ideal bir gülümseme sunar.

Dişlerinizin Sararmasından Şikâyetçi misiniz?

Eğer siz de dişlerinizin renginden memnun değilseniz ve daha beyaz bir gülümsemeye kavuşmak istiyorsanız, İstanbul’daki Özel Fİ Dental Diş Polikliniği‘mize bekliyoruz. Uzman hekim kadromuz ve 26 yıllık tecrübemizle sizlere en uygun tedavi seçeneklerini sunmaktan memnuniyet duyarız.